Emeklilikte 2025 ve 2026 yılı arasında fark olacak mı?
Emekliye ayrılan kişiye bağlanan aylığın miktarı, kişinin tüm çalışma hayatı boyunca Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas kazanç tutarına ve prim gün sayısına göre belirleniyor. Prime esas kazancı yüksek olanlar daha yüksek sosyal sigorta primi ödedikleri için emekli aylıkları daha yüksek oluyor.
SORULARINIZ İÇİN: [email protected]
Çalışma hayatı boyunca SGK’ya bildirilen prime esas kazançlar her yıl için belirlenen katsayı ile güncellenerek, emeklilik dilekçesi verilen tarihteki güncel değeri hesaplanıyor. Bu şekilde hesaplanan aylık ortalama kazanç, kişinin prim gün sayısına karşılık gelen aylık bağlama oranı (ABO) ile çarpılarak emekli aylığı bulunuyor.
Ancak, son yıllardaki gibi enflasyonun yüksek olduğu dönemlerde emeklilik dilekçesinin verildiği tarihteki güncelleme katsayısı emekli aylığı üzerinde çok fazla etki ediyor.
2022 yılının aralık ayında dilekçe verenler ile 2023 yılının ocak ayında dilekçe verenler arasında yüzde 17’ye yakın fark ortaya çıkmıştı. 2022 yılında dilekçe verenlere daha yüksek emekli aylığı bağlandı.
2024 yılında dilekçe verenler ile 2025’te verenler arasındaki fark da emekli aylığı düşük olanlarda yüzde 30, yüksek olanlarda yüzde 31 dolayında gerçekleşti. 2024 yılında dilekçe verenler ömür boyu daha yüksek aylık alacaklar.
2025’TE DİLEKÇE VERENLERİN AYLIĞI NASIL HESAPLANACAK?
SSK ve BAĞ-KUR’lular ile 5510 Sayılı Kanuna tabi memurların emekli aylıklarına bu yıl ocak ayında yüzde 15,75, temmuz ayında yüzde 16,67 oranında zam yapıldı. İki dönemdeki artışın toplamı yüzde 35,05’e ulaştı. 31 Aralık 2024 tarihine kadar dilekçe verenler ocak ve temmuz ayındaki bu artışlardan yararlanacaklar.
2026’DA DİLEKÇE VERENLERİN EMEKLİ AYLIĞI NASIL HESAPLANACAK?
Emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2026 tarihinden sonra verenlere bu yıl ocak ve temmuz aylarında yapılan maaş zamları yansıtılmayacak. Onun yerine emekli aylıkları 2025 yılı güncelleme katsayısına göre hesaplanacak.
Güncelleme katsayısı 2025 yılı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artışının yüzde 100’ü ile 2025 yılı gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüme hızının yüzde 30’unun toplamından oluşacak.
2025 EMEKLİSİ İLE 2026 EMEKLİSİ ARASINDA NE KADAR FARK OLACAK?
Merkez Bankası’nın son enflasyon raporuna göre, 2025 yıl sonu enflasyonu orta noktası yüzde 24 olmak üzere yüzde 19 ile yüzde 29 aralığında tahmin ediliyor.
Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda ise 2025 yılı GSYH büyüme hızı yüzde 4 öngörüldü. Merkez Bankası’nın yüzde 24 tahmini ve Yıllık Program’daki yüzde 4 büyüme tahmini tutarsa, 1 Ocak 2026 tarihinden sonra dilekçe verenler için 2025 yılı güncelleme katsayısı 1,252 olacak. Başka bir ifadeyle, dilekçeyi 2025 yılında verenlerin aylıkları 2025 yılında yüzde 35,05 oranında artarken, dilekçeyi 2026 yılında verenlerdeki artış yüzde 25,2’de kalacak. Dilekçeyi 2025 yılında verenler lehine 10 puanlık avantaj söz konusu olacak. On puanlık fark, yüzde 10 daha fazla alacakları anlamına gelmiyor. Oransal olarak avantajları yaklaşık yüzde 7,9 olacak.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye için 2025 yılında yüzde 35,9 enflasyon, yüzde 2,7 büyüme tahmininde bulundu. IMF’nin tahmini gerçekleşirse dilekçeyi 1 Ocak 2026 tarihinden sonra verenler için güncelleme katsayısı 1,3671 olacak. Yani kazançları 2025 yılında yüzde 36,71 oranında artacak. Bu durumda, dilekçeyi 1 Ocak 2026 tarihinden sonra verenler, 31 Aralık ve öncesinde verenlere göre 1,66 puan daha avantajlı olacaklar.
Anadolu Ajansı’nın ekonomistlerle yaptığı ankette yıl sonu enflasyonu yüzde 30,41 olarak tahmin edildi. GSYH büyümesinin de yüzde 3 çıkması halinde güncelleme katsayısı 1,3131 olacak. Dilekçeyi 2026 yılında verenlerin kazançları 2025 yılında yüzde 31,31 oranında artırılacak. Bu senaryoda 2025 yılında dilekçe verenler lehine 3,74 puan fark oluşacak.
DİLEKÇE TARİHİNE NASIL KARAR VERMELİ?
Öncelikle şunun altını çizelim. Enflasyonda 2021 yılındaki gibi son anda bir sürpriz yaşanmazsa dilekçe tarihine göre emekli aylığı farkı geçen yıl ve önceki yıldaki gibi yüksek oranlara ulaşmayacak görünüyor.
Her ne kadar Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahminine göre bu yıl emeklilik dilekçesi vermek daha avantajlı gibi görünse de hangi yılın avantajlı olacağını söylemek için henüz çok erken. Her şeyden önce Merkez Bankası’nın enflasyon tahmininin tutması beklenmiyor. Yıl sonu enflasyonunun daha yüksek çıkacağı tahmin ediliyor.
Enflasyon Merkez Bankası tahmininin üzerine çıktıkça iki yıl arasındaki fark kapanacak. Yıl sonu enflasyonu yüzde 35’i aştığında ise 2026 yılında dilekçe vermek avantajlı hale gelecek.
Emeklilik dilekçesinin ne zaman verilmesi gerektiğine karar verirken, güncelleme katsayısının yanı sıra emeklilik tarihinin geciktirilmesiyle ortaya çıkan emekli aylığı kaybı ile kıdem tazminatı tavanı gibi unsurların da dikkate alınması gerekir. Emekliliğe haziran ayında hak kazanmış kişi ocak ayını beklerse 6 aylık emekli aylığını almamış olacağı için kayıp yaşayacak. Emekliliğe eylül – ekim veya daha sonra hak kazanan kişi 2026 yılını beklediğinde ise daha az kaybı olabilir.
Diğer yandan kıdem tazminatı tavanı her 6 ayda bir memur maaş katsayısına göre artırılıyor. Kıdem tazminatı tavanı bu yılın sonuna kadar 53.919 TL olarak uygulanacak. Brüt ücreti yüksek olan ve son işyerinden 15 – 20 yıl gibi uzun süre çalışması bulunan işçi açısından ise kıdem tazminatı yükseleceği için ocak ayını beklemek daha avantajlı olabilir.
Kamu işçileri 14 Ocak 2026 tarihine kadar dilekçe verdiklerinde 2025 emeklisi sayılacaklar. Dilekçeyi 14 Ocak’ta verdiklerinde hem 2025 yılı için olası avantajdan, hem de kıdem tazminatı tavanındaki artıştan yararlanırlar.
Emeklilik dilekçesinin tarihi konusunda karar verirken bütün bu unsurların birlikte dikkate alınması gerekir.
